Celtyckie DADGAD

Piotr Słapa
Celtyckie DADGAD

W tym miesiącu poznacie alternatywny strój, którego zastosowanie znajdziecie w wielu gatunkach muzycznych, takich jak folk, rock, country, blues czy jazz.

Strój DADGAD może być ważnym źródłem inspiracji dla każdego gitarzysty. Dźwięki pustych strun tworzą otwarty akord Dsus4. Wśród artystów, którzy w mistrzowski sposób opanowali DADGAD można wymienić takie osobistości jak – Pierre Bensusan, Laurence Juber, Tony McManus, Richard Thompson, Eric Roche, Andy Mckee, Al Petteway czy Mike Dawes. Z polskich gitarzystów młodego pokolenia, którzy specjalizują się w tym stroju warto posłuchać Szymona Białka, który w grudniu 2018 roku wydał debiutancki akustyczny album „Terra Incognita”. W dzisiejszym warsztacie zagramy fragmenty utworu „Sligo Creek”, którego autorem jest amerykański muzyk Al Petteway. Przykłady możemy zagrać palcami lub przy pomocy pazurka na kciuk. A więc do dzieła!

PRZYKŁAD 1 zaczynamy ozdobnikiem artykulacyjnym slide z III do V progu na strunie B. Używamy tutaj palca serdecznego lewej ręki. Drugi slide pojawia się chwilę później, ale tym razem z V do III progu na tej samej strunie. Ponownie używamy palca serdecznego. Takt kończymy ozdobnikiem pull-off z III progu do pustej struny B. Zwróćcie uwagę, że wszystko gramy na tle struny basowej D. W takcie 2 mamy podciągnięcie struny. Palec środkowy umieszczamy na II progu struny B i podciągamy strunę o pół tonu w górę, a następnie obniżamy do punktu startu. Tłem dla tej zagrywki ponownie jest pusta struna D. Takt 3 rozpoczyna arpeggio na strunach B+D, G, D. W kolejnym fragmencie gramy szybką zagrywkę opartą o ozdobniki hammer-on oraz pull-off. Użyjemy tutaj palców wskazującego i środkowego. Zadbajcie, aby każdy dźwięk wybrzmiał odpowiednio długo. W takcie 4 dużo się nie napracujemy – większość strun jest pusta.

Takt 5 jest wymagający technicznie. Palec środkowy umieszczamy na III progu struny basowej E, a serdeczny na III progu struny D. Pozostałe dwa palce (wskazujący oraz mały) będą odpowiedzialne za ozdobniki artykulacyjne hammer- on i pull-off. Jest to trudne zadanie – musicie zrobić to bardzo dokładnie. W takcie 6 ogrywamy akord C-dur. Palec środkowy ląduje na III progu struny A, a wskazujący na II progu struny D. W taktach 7-8 (pierwsza volta) gramy z większą energią. Opalcowanie akordu nie jest trudne - wystarczy, że położymy palec wskazujący na II progu struny G, a pozostałe struny są puste. Nowością jest uderzenie perkusyjne, które w zapisie oznaczone jest jako „X”. Akcent perkusyjny wykonujemy poprzez uderzenie kciukiem prawej ręki w struny basowe. Takty 9-10 to druga volta. Rytmika tego fragmentu jest taka sama jak w taktach 7-8, ale gramy inny akord. Jego opalcowanie jest następujące - palec środkowy umieszczamy na V progu struny basowej E, a serdeczny na V progu struny A. Pozostałe struny są puste.

Przejdźmy do PRZYKŁADU 2. W takcie 11 mamy kilka ozdobników, które warto omówić. Palec wskazujący trzyma II próg struny G, a środkowy II próg struny wiolinowej E. Po zagraniu dwudźwięku dokładamy palec serdeczny na III próg struny wiolinowej E, aby uzyskać hammer-on. Następnie mamy podwójny pull-off, który kończy pusta struna wiolinowa E. W takcie 12 palec wskazujący kładziemy na II progu struny D, a środkowy na II progu struny wiolinowej E. W kolejnym takcie palec środkowy umieszczamy na III progu struny A, a serdeczny na III progu struny B. Przed nami podwójny ozdobnik pull-off. Aby go wykonać, potrzebujemy palców serdecznego oraz wskazującego. W takcie 14 palec serdeczny ląduje na V progu struny basowej E, a palec środkowy na IV progu struny G. Takty 15-19 to powtórka fragmentu z poprzedniego przykładu. Opalcowania są takie jak wcześniej. W takcie 20 użyjemy palców środkowego oraz serdecznego.

PRZYKŁAD 3 to ciekawa zagrywka z wykorzystaniem ozdobników artykulacyjnych na dwóch strunach jednocześnie. Zacznijmy od krótkiego omówienia opalcowania - wszystkie dwudźwięki łapiemy przy użyciu palców środkowego oraz serdecznego. W tym przykładzie zwróćcie uwagę na kilka istotnych elementów. Struny wiolinowe gramy na tle wybrzmiewającej struny basowej E lub D. Pilnujcie, aby przypadkiem ich nie wytłumić czy całkowicie zgasić. Kolejnym elementem, o który warto zadbać to dynamika i precyzja przy tworzeniu ozdobników. Hammer-on musi być tak samo wyraźny jak pull-off. Jest to szczególnie trudne przy pustych strunach. W przykładzie 3 również mamy volty, o których musimy pamiętać. Volta 1 to takt 24, a volta 2 to takt 25.

PRZYKŁAD 4 jest podobny do poprzedniego fragmentu. Ponownie gramy podwójne ozdobniki pull-off oraz hammer-on na tle wybrzmiewających strun basowych E lub D. Na koniec kilka słów o strojach alternatywnych. Otwarte stroje zmieniają częściowo (lub czasem całkowicie) „mapę gryfu”. Znane kształty akordów czy skal w nowym stroju przestają działać ze względu na inne rozmieszczenie dźwięków na podstrunnicy. Jeśli chcecie grać bardziej świadomie to musicie od nowa poznać gryf. Stroje alternatywne to przede wszystkich bogactwo akordów z pustymi strunami.

Zwróćcie uwagę jak często w dzisiejszym przykładzie pojawiają się zagrywki z pustymi strunami. Każdy kompozytor, który rozumie otwarte stroje wykorzystuje potencjał pustych strun. W ten sposób uzyskujemy przestrzeń i bogate brzmienie. Pamiętajcie, aby nie tłumić pustych strun tylko pozwolić im wybrzmiewać do końca. Na tym zakończymy dzisiejsze gitarowe zmagania. Grajcie jak najwięcej! Powodzenia i do zobaczenia za miesiąc.